કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી શ્રી અનુરાગ ઠાકુરે આજે વર્ષ 2023 માટે ભારત સરકારનું સત્તાવાર કેલેન્ડર બહાર પાડ્યું. આ પ્રસંગે બોલતા શ્રી અનુરાગ ઠાકુરે કહ્યું કે કેલેન્ડર વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની સબકા સાથ, સબકા વિકાસ, સબકા વિશ્વાસની માન્યતાનું પ્રતિબિંબ છે. તેમણે ભારતને ઉત્સાહપૂર્વક આગળ વધતા દર્શાવતી 12 છબીઓનો પ્રભાવશાળી સંગ્રહ ધરાવવા માટે કેલેન્ડરની પ્રશંસા કરી. તેમણે કહ્યું કે 12 મહિના માટે 12 થીમ સરકાર દ્વારા જન કલ્યાણ માટે કરવામાં આવેલા જોરદાર પ્રયાસોની ઝલક છે.
માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રીએ યાદ અપાવ્યું કે કેલેન્ડર બે વર્ષના અંતરાલ પછી કાગળ પર ભૌતિક રીતે છાપવામાં આવી રહ્યું છે, જ્યારે બે વર્ષથી કેલેન્ડર માત્ર ડિજિટલ સ્વરૂપમાં જ બહાર પાડવામાં આવ્યું હતું. તેને સરકારની શ્રેષ્ઠ રચનાઓમાંની એક ગણાવતા શ્રી ઠાકુરે જણાવ્યું હતું કે આ વર્ષે કેલેન્ડર ડિજિટલ અને ભૌતિક એમ બંને સ્વરૂપે ઉપલબ્ધ છે જે સરકારના પ્રયાસો અને કલ્યાણકારી પગલાં વિશે માહિતી આપવાનું પ્રસાર માધ્યમ હશે. તેમણે કહ્યું કે આ સંદેશના વિતરણનો હેતુ દેશની તમામ પંચાયતોમાં કેલેન્ડરનું વિતરણ કરીને તેને પાયાના સ્તર સુધી લઈ જવાનો છે.
માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રીએ વધુમાં જણાવ્યું કે કેલેન્ડરની આ આવૃત્તિમાં સરકારની અત્યાર સુધીની સિદ્ધિઓ અને ભવિષ્ય માટેની પ્રતિબદ્ધતા બંને દર્શાવવામાં આવશે, તેથી ‘નવું વર્ષ, નવો સંકલ્પ’ થીમ રાખવામાં આવી છે. તે હિન્દી અને અંગ્રેજી સહિત 13 ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે અને તમામ સરકારી કચેરીઓ, પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ, આરોગ્ય કેન્દ્રો, નવોદય અને કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો, જિલ્લાઓમાં બીડીઓ અને ડીએમની કચેરીઓ અને ખરીદી જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમો અને સ્વાયત્ત સંસ્થાઓમાં વિતરણ કરવામાં આવશે. માટે ઉપલબ્ધ રહેશે કુલ 11 લાખ નકલો છાપવામાં આવશે અને 2.5 લાખ નકલો પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં પંચાયતોને વહેંચવામાં આવશે.
શ્રી ઠાકુરે મંત્રાલયની વિવિધ સંસ્થાઓની સિદ્ધિઓનો પણ પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો. પ્રસાર ભારતીએ તેના તમામ એનાલોગ ટેરેસ્ટ્રીયલ ટ્રાન્સમિટર્સને રદ કરી દીધા છે, 50 ટ્રાન્સમિટર્સ વ્યૂહાત્મક સ્થળોએ અપેક્ષિત છે. જ્યારે ડીડી ફ્રી ડીશ 2022 ની શરૂઆતમાં 43 મિલિયન ઘરોમાં પહોંચી ગઈ છે, પ્રસાર ભારતી હેઠળની વિવિધ ચેનલો 20 મિલિયનથી વધુ સબ્સ્ક્રાઇબર સુધી પહોંચી ગઈ છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે આ વર્ષે દેશમાં 75 કોમ્યુનિટી રેડિયો સ્ટેશન ઉમેરવામાં આવ્યા છે, જેની કુલ સંખ્યા 397 થઈ ગઈ છે.
તેમણે શ્રોતાઓને વધુમાં કહ્યું કે સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ કોમ્યુનિકેશન્સની ઓટોમેશન પ્રક્રિયા પૂર્ણ થઈ ગઈ છે, તે જ પ્રક્રિયા ભારતના અખબારોના રજિસ્ટ્રાર માટે ચાલી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે મંત્રાલયે છેલ્લા 5 વર્ષમાં પત્રકાર કલ્યાણ યોજના હેઠળ 290 પત્રકારો અને પત્રકારોના પરિવારોને 13.12 કરોડ રૂપિયાનું વિતરણ કર્યું છે.
શ્રી મનીષ દેસાઈ, ડાયરેક્ટર જનરલ, સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ કોમ્યુનિકેશન્સે શ્રોતાઓને માહિતી આપી હતી કે કેલેન્ડરની થીમ ‘નવું વર્ષ, નવો ઠરાવ’ છે જે ભારત સરકારના વિવિધ કાર્યક્રમો અને નીતિઓનું પ્રદર્શન કરે છે. તેની થીમ વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના વિઝન, પહેલ અને નેતૃત્વ અનુસાર તૈયાર કરવામાં આવી છે. સમગ્ર ભારતમાં કેન્દ્ર સરકારની કચેરીઓમાં કેલેન્ડરનું વિતરણ કરવામાં આવશે. આ સાથે જ, સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ કોમ્યુનિકેશન્સના માસ મેઈલીંગ યુનિટે ભારતની 2.5 લાખથી વધુ પંચાયતોને પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં કેલેન્ડરનું વિતરણ કરવા માટે ઈન્ડિયા પોસ્ટ સાથે જોડાણ કર્યું છે, એમ શ્રી દેસાઈએ જણાવ્યું હતું.
કૅલેન્ડર વિશે
કેલેન્ડર 2023 માનનીય વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના વિઝન, પહેલ અને નેતૃત્વ અનુસાર સર્વાંગી વિકાસ લાવવાના ભારત સરકારના સંકલ્પને દર્શાવે છે. દર મહિને શાસનના પસંદગીના સિદ્ધાંતો અને નીતિઓને પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે જેણે મજબૂત ભારતને પોષવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે.
જાન્યુઆરી
જેમ જેમ ભારત અમૃત કાલમાં પ્રવેશ્યું તેમ, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 22 સપ્ટેમ્બરના રોજ રાજપથને કાર્તિ પથ તરીકે નામ આપ્યું. આ પહેલ સંસ્થાનવાદી માનસિકતાના બંધનોને તોડીને આપણા રાષ્ટ્ર પ્રત્યેની ફરજના માર્ગ પર આગળ વધવાનું પ્રતીક છે.
ફેબ્રુઆરી
ફેબ્રુઆરી મહિનો “કિસાન કલ્યાણ” અથવા ખેડૂતોના કલ્યાણ માટેના કાર્યક્રમો માટે સમર્પિત છે. પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ સાચું જ કહ્યું છે કે ખેડૂતો આપણા દેશનું ગૌરવ છે અને સરકારે સમૃદ્ધ ભારતનું નિર્માણ કરવા ખેડૂતોને સશક્ત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે અનેક નીતિઓ લાગુ કરી છે.
કુચ
માર્ચ એ ભારતીય નારી શક્તિ – નારી શક્તિની ભાવનાનું સન્માન કરવાનો મહિનો છે. દરેક ઘરની મહિલાઓનો આભાર માનવા માટે, અમે આ મહિને 8મી માર્ચે આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની ઉજવણી કરીએ છીએ. તે તમામ મહિલાઓની ઉજવણી કરવાનો મહિનો છે જેમણે તેમની સામેના અવરોધોને તોડીને પોતાને માટે એક છાપ બનાવી છે અને અન્ય લોકો માટે અનુસરવા માટે એક ઉદાહરણ સ્થાપિત કર્યું છે. ભારત સરકાર દર વર્ષે મહિલા સિદ્ધિઓને ‘નારી શક્તિ પુરસ્કાર’થી સન્માનિત કરે છે.
એપ્રિલ
શૈક્ષણિક સુધારા પર ભાર એ સરકારનો મુખ્ય એજન્ડા છે. આ ધ્યેય વડા પ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના સૂત્ર, “પઠે ભારત, બધે ભારત” નો સાર છે અને એપ્રિલની થીમ શિક્ષિત ભારત છે. પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચ શિક્ષણમાં પાયાના સ્તરે પરિવર્તન લાવવાની નવી શિક્ષણ નીતિ જેવા સુધારા સાથે, ભારતીય શિક્ષણ પ્રણાલી લાંબા સમયથી રાહ જોવાતી પરિવર્તનમાંથી પસાર થઈ રહી છે.
મે
મે મહિનો સ્કિલ ઈન્ડિયા કાર્યક્રમને સમર્પિત છે. રાષ્ટ્રીય કૌશલ્ય વિકાસ મિશન ભારતમાં 300 મિલિયનથી વધુ લોકોને સુવ્યવસ્થિત સંસ્થાકીય અભિગમો દ્વારા કૌશલ્યની વિશાળ શ્રેણી સાથે તાલીમ આપવાનો ઇરાદો ધરાવે છે. કૌશલ્ય એ સુનિશ્ચિત કરશે કે દેશનો કોઈપણ યુવા તેની સાચી ક્ષમતા સુધી પહોંચવાથી વંચિત ન રહે
છે.
જૂન
21 જૂનના રોજ વિશ્વભરમાં આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ભારતમાં તમામ વયજૂથના લોકોને શારીરિક રીતે સક્રિય જીવનશૈલી અપનાવવા પ્રોત્સાહિત કરવા ફિટ ઈન્ડિયા મૂવમેન્ટ શરૂ કરી હતી. આ મહિનાની થીમ ‘ફિટ ઈન્ડિયા, હિટ ઈન્ડિયા’ ભારતના દરેક ઘર સુધી ફિટનેસના મંત્રને લઈ જાય છે.
જુલાઈ
આરોગ્ય સંબંધિત કોઈપણ ચર્ચા પર્યાવરણીય સ્વાસ્થ્યના સંદર્ભ વિના અધૂરી છે. આબોહવાને અનુકૂળ સ્વસ્થ પસંદગીઓ કરવામાં ભારત અગ્રેસર રહ્યું છે. પર્યાવરણ માટે જીવનશૈલી – મિશન લાઇફ – એવા કાર્યક્રમો વિકસાવવા માટે રચાયેલ છે જે લોકોને “ઘટાડો, પુનઃઉપયોગ અને રિસાયકલ” અપનાવવા પ્રેરિત કરે છે.
ઓગસ્ટ
માત્ર ઓલિમ્પિક અને કોમનવેલ્થ ગેમ્સમાં જ નહીં, પરંતુ દિવ્યાંગો માટે આયોજિત આંતરરાષ્ટ્રીય રમતગમતના કાર્યક્રમોમાં પણ ભારતીય ખેલાડીઓના ઉત્કૃષ્ટ પ્રદર્શને આપણને સૌને ગૌરવ અપાવ્યું છે. ઓગસ્ટની થીમ ખેલો ઈન્ડિયા છે. પાયાના સ્તરે ભારતીય ખેલાડીઓને ટેકો આપવાથી લઈને વિશ્વ કક્ષાનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવવા સુધી, ખેલો ઈન્ડિયા ભારતને તમામ રમતોમાં પોડિયમમાં ટોચ પર લઈ જવાનું વચન આપે છે.
સપ્ટેમ્બર
સપ્ટેમ્બરની થીમ વસુધૈવ કુટુમ્બકમ અથવા “સમગ્ર વિશ્વ એક પરિવાર છે” છે. “એક પૃથ્વી, એક કુટુંબ, એક ભવિષ્ય” પર આધારિત G-20 ની ભારતની અધ્યક્ષતા આ પ્રાચીન ભારતીય દૃષ્ટાંતને વૈશ્વિક સ્તરે લઈ જાય છે. આ મુજબ, રુચિઓ અને ચિંતાઓ તમામ લોકોને સમાન રીતે અસર કરે છે, અને આપણે આ પૃથ્વી પરના દરેક જીવના જીવનની ગુણવત્તા સુધારવા માટે સહકાર આપવો જોઈએ.
ઓક્ટોબર
મુશ્કેલ અને અપ્રાપ્ય લક્ષ્યો હાંસલ કરવાની મહત્વાકાંક્ષી સાથે, અમારું ધ્યાન દેશની મૂળભૂત જરૂરિયાતો પૂરી કરવા પર પણ છે. સરકારે રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા અધિનિયમ દ્વારા તમામ ભારતીયોના ખોરાકના અધિકારને સમર્થન આપ્યું છે. તેથી ઓક્ટોબર મહિનાની થીમ ખાદ્ય સુરક્ષા છે.
નવેમ્બર
નવેમ્બરની થીમ, આત્મનિર્ભર ભારત, દેશને આત્મનિર્ભર બનાવવાના આપણા વડાપ્રધાનના ઉત્સાહથી પ્રેરિત છે અને 2 સપ્ટેમ્બર 2022ના રોજ INS વિક્રાંતના કમિશનિંગ સાથે આ સ્વપ્ન સાકાર થયું છે. કોચીન શિપયાર્ડ લિમિટેડમાં ભારતમાં બનાવવામાં આવેલ તે પ્રથમ એરક્રાફ્ટ કેરિયર છે.
ડિસેમ્બર
જીવનને સમૃદ્ધ બનાવવા અને ઉત્તર પૂર્વની છુપાયેલી પ્રતિભા અને ખજાનાનું સન્માન કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, વડાપ્રધાને ઉત્તર પૂર્વના આઠ રાજ્યોને અષ્ટલક્ષ્મી તરીકે નામ આપ્યું છે. તે ભારતની સમૃદ્ધિ માટે આ આઠ રાજ્યોના વેપાર, વાણિજ્ય, કુદરતી સંસાધનો અને વૈવિધ્યસભર સંસ્કૃતિના મહત્વને પ્રતિબિંબિત કરે છે અને તેને સર્વસમાવેશક ભારતના નિર્માણ તરફના પગલા તરીકે જોવામાં આવે છે.
