ઉચ્ચ શિક્ષણ વિભાગ, શિક્ષણ મંત્રાલયે દેશમાં વાંચન, લેખન અને પુસ્તક સંસ્કૃતિને પ્રોત્સાહન આપવા અને ભારત અને ભારતીય લેખનને વૈશ્વિક સ્તરે રજૂ કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે યુવા અને ઉભરતા લેખકો (30 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના) ને તાલીમ આપવા માટે AajYuva 2.0 લોન્ચ કર્યું છે. યુવા લેખકોને માર્ગદર્શન આપવા માટે પ્રધાનમંત્રી યોજના શરૂ કરી. 22 વિવિધ ભારતીય ભાષાઓ અને અંગ્રેજીમાં યુવા અને ઉભરતા લેખકોની વિશાળ ભાગીદારી સાથે યુવાની પ્રથમ આવૃત્તિની નોંધપાત્ર અસરને ધ્યાનમાં રાખીને, યુવા 2.0 હવે લોન્ચ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
યુવા 2.0 (યુવા, ઉભરતા અને બહુમુખી લેખકો) નું લોન્ચિંગ ભારતના લોકશાહીને સમજવા અને પ્રશંસા કરવા યુવાનોને પ્રોત્સાહિત કરવાના વડા પ્રધાનના વિઝનને અનુરૂપ છે. યુવા 2.0, India@75 પ્રોજેક્ટ (આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ) નો એક ભાગ, ‘લોકશાહી (સંસ્થાઓ, ઘટનાઓ, લોકો, બંધારણીય મૂલ્યો – ભૂતકાળ, વર્તમાન, ભવિષ્ય)’ એક નવીન અને આમ, આ યોજના એવા લેખકોનો પ્રવાહ વિકસાવવામાં મદદ કરશે જેઓ ભારતીય વારસો, સંસ્કૃતિ અને જ્ઞાન પ્રણાલીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વિવિધ વિષયો પર લખી શકે.
રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020 યુવાનોને સશક્ત બનાવવા અને શીખવાની ઇકોસિસ્ટમ બનાવવા પર ભાર મૂકે છે જે યુવા વાચકો/શિક્ષકોને ભવિષ્યની દુનિયામાં નેતૃત્વની ભૂમિકા માટે તૈયાર કરે છે. યુવા વસ્તીમાં ભારત મોખરે છે. અહીંની યુવા વસ્તી દેશની કુલ વસ્તીના 66 ટકા છે. આ વસ્તી ક્ષમતા નિર્માણ અને આ રીતે રાષ્ટ્ર નિર્માણના કાર્યમાં સામેલ થવાની રાહ જોઈ રહી છે. યુવા સર્જનાત્મક લેખકોની નવી પેઢીને માર્ગદર્શન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે, ઉચ્ચ સ્તરે પહેલ કરવાની તાતી જરૂર છે અને આ સંદર્ભમાં, યુવા 2.0 સર્જનાત્મક વિશ્વના ભાવિ નેતાઓ માટે પાયો નાખવાની દિશામાં ખૂબ આગળ વધશે.
નેશનલ બુક ટ્રસ્ટ, ભારત શિક્ષણ મંત્રાલય હેઠળ, અમલીકરણ એજન્સી તરીકે, માર્ગદર્શનના સુનિશ્ચિત તબક્કાઓ હેઠળ યોજનાના તબક્કાવાર અમલીકરણની ખાતરી કરશે. આ યોજના હેઠળ તૈયાર કરાયેલ પુસ્તકો નેશનલ બુક ટ્રસ્ટ, ઇન્ડિયા દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવશે અને સંસ્કૃતિ અને સાહિત્યના આદાન-પ્રદાનને સુનિશ્ચિત કરીને અન્ય ભારતીય ભાષાઓમાં અનુવાદિત કરવામાં આવશે, જેનાથી ‘એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારત’ ને પ્રોત્સાહન મળશે. પસંદ કરેલા યુવા લેખકો વિશ્વના કેટલાક શ્રેષ્ઠ લેખકો સાથે વાર્તાલાપ કરશે, સાહિત્યિક ઉત્સવોમાં ભાગ લેશે અને વધુ.
આ યોજના એવા લેખકોનો પ્રવાહ વિકસાવવામાં મદદ કરશે જે ભારતના લોકશાહીના ભૂતકાળ, વર્તમાન અને ભવિષ્યને આવરી લેતા વિવિધ પાસાઓ પર લખી શકે. આ ઉપરાંત, તે મહત્વાકાંક્ષી યુવાનોને પોતાની અભિવ્યક્તિ અને સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર ભારતીય લોકતાંત્રિક મૂલ્યોની વ્યાપક દ્રષ્ટિ રજૂ કરવાનો માર્ગ પણ પ્રદાન કરશે. 21મી સદીના ભારતને ભારતીય સાહિત્યના એમ્બેસેડર બનાવવા માટે યુવા લેખકોની પેઢી બનાવવાની જરૂર છે તે આધાર હેઠળ આ યોજનાની કલ્પના કરવામાં આવી છે. પુસ્તક પ્રકાશન ક્ષેત્રે આપણો દેશ ત્રીજા ક્રમે આવે છે અને આપણી પાસે દેશી સાહિત્યનો ભંડાર છે તે બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતે તેને વૈશ્વિક સ્તરે રજૂ કરવું જોઈએ.
યુવા 2.0 (યુવા, ઉભરતા અને બહુમુખી લેખકો) નો કાર્યક્રમ નીચે મુજબ છે:
યોજનાની જાહેરાતની તારીખ 2 ઓક્ટોબર 2022 છે.
2જી ઓક્ટોબર 2022 થી 30મી નવેમ્બર 2022 દરમિયાન https://www.mygov.in/ દ્વારા આયોજિત થનારી અખિલ ભારતીય સ્પર્ધા દ્વારા કુલ 75 લેખકોની પસંદગી કરવામાં આવશે.
પ્રાપ્ત દરખાસ્તોનું મૂલ્યાંકન 1લી ડિસેમ્બર 2022 થી 31મી જાન્યુઆરી 2023 દરમિયાન કરવામાં આવશે.
વિજેતાઓની જાહેરાત 28 ફેબ્રુઆરી 2023ના રોજ કરવામાં આવશે.
યુવા લેખકોને 1લી માર્ચ 2023 થી 31મી ઓગસ્ટ 2023 સુધી જાણીતા લેખકો/સલાહકારો દ્વારા તાલીમ આપવામાં આવશે.
માર્ગદર્શન હેઠળ, પ્રકાશિત પુસ્તકોનો પ્રથમ સેટ 2 ઓક્ટોબર 2023ના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવશે.
